ए भेना धन्नै मलाई लएन आँधिखोलै ले -रत्यौली गीत

नेपाली लोक परम्परामा आधारित यो गीत स्याङ्जा जिल्लाको आँधिखोलाको सेरोफेरोमा गाइने गरेको गीत हो । रत्यौली गीत भन्ने बित्तिकै अलिकति बढी स्वतन्त्र हुने र यौन विम्बहरूको प्रयोग बढी नै हुने गरेको पाइन्छ । विवाहको समयमा बेहुला पक्ष बेहुली लिन गइसकेपछि बेहुला पक्षका महिलाहरू एकत्रित भएर वैवाहिक अवस्था र घरेलु चालचलन को बारेमा गीत मार्फत अभिव्यक्ति दिने र नृत्य गर्ने अनि महिलाले पुरुष भेष धारण गरेर विपरीत लिङ्गीको हाउभाउ देखाउँदै मनोरञ्जन गर्ने परम्परा नै रत्यौली परम्परा हो । रत्यौलीको आफ्नै मौलिक लय हुन्छ । त्यो लयलाई संरक्षण गर्दै परिवर्तित समय अनुसार महिला र पुरुष दुवैको सहभागितामा रत्यौली खेलिने किसिमले यो गीत तयार पारिएको छ । आँधिखोलाको सेरोफेरो र कालिखोलाको सेरोफेरो दुई जिल्लाका कलाकारहरूले आफ्नो आफ्नो क्षेत्रमा रहेका खोलाको नाममा थेगो गाउनुभएको छ । यो प्रचलित लोकगीत भएको कारण आजभन्दा अगाडि नै कुनै अग्रज कलाकारले सङ्कलन गरिसक्नुभएको पनि हुन सक्दछ ।

ए भेना धन्नै मलाइ लगेन आँधीखोलैले भन्ने यो गीतमा गोबिन्द चापागाईं र शान्ता वर्देवाको स्वर रहेको छ भने लय गोबिन्द चापागाईं र थेगो गोपीकृष्ण पंगेनीले संकलन गरेका छन् । स्याङ्जा को स्वरेक महापुर खण्डमा बिशेष गरि यो गीतको प्रभाव निकै रहेको बुझ्न सकिन्छ । आँधिखोला को सेरोफेरोमा प्रायः रत्यौलिहरूमा यो गीत मा प्रमुखताका साथ् नाच्ने परम्परा रहेको कुरा गायक गोबिन्द चापागाईले बताए ।